Η σχολική μελέτη στο σπίτι από μόνη της αποτελεί ένα μεγάλο θέμα πίσω από το οποίο αποτυπώνεται, άλλοτε λιγότερα έκδηλα και άλλοτε περισσότερο φανερά, το πώς μια οικογένεια λειτουργεί και διαχειρίζεται τις σχέσεις της στην καθημερινή ζωή. Παρόλο που κάποιος, θα θεωρούσε ότι η εκτέλεση των σχολικών καθηκόντων στο σπίτι είναι υπόθεση του μαθητή και μόνο, στην ουσία το θέμα αγγίζει κι επηρεάζει όλα τα μέλη της οικογένειας. (Άλλωστε, πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά… )

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και περνούν από τη μία τάξη στην άλλη,  είναι λογικό να αλλάζει και ο ρόλος μας στην προσπάθεια μας να τα βοηθήσουμε να αυτονομηθούν και να επιτελέσουν με ολοένα μεγαλύτερη επιδεξιότητα κι ευθύνη τις καθημερινές τους υποχρεώσεις.

Έτσι, στα πρώτα χρόνια του Δημοτικού σχολείου το βασικό μας μέλημα ως γονείς είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να καταλάβουν με ποιον τρόπο θα πρέπει να  διαχειριστούν τις νέες τους υποχρεώσεις. Είναι η περίοδος εκείνη που θα τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν δεξιότητες που σχετίζονται με την οργάνωση, το  σχεδιασμό και την εκτέλεση όχι μόνο ενός μαθησιακού έργου αλλά ολόκληρης της μαθησιακής διαδικασίας. Σε μεγαλύτερες τάξεις, θα τα βοηθήσουμε να μάθουν να αξιοποιούν σωστά το χρόνο τους, να αξιολογούν το έργο τους, να διαχειρίζονται τις γνώσεις τους με επιτυχία αποκτώντας γνωστική ευελιξία και να αυτονομούνται.  Δεξιότητες που θα τις χρειαστούν σε όλη τους τη ζωή!

Είναι φυσικό, μέσα στο πλαίσιο της σχολικής μελέτης γονείς και παιδιά να βιώσουν όλες τις συναισθηματικές αποχρώσεις! Αισθήματα περηφάνιας, αυτονομίας, πληρότητας αλλά και άγχος, απογοήτευση, παραίτηση είναι συναισθήματα που όλοι μας, είτε από την πλευρά του μαθητή είτε από την πλευρά του γονέα, έχουμε βιώσει. Ίσως είναι και αυτά που αποτέλεσαν στην ουσία την κινητήριο δύναμη για να πάμε ένα βήμα μπροστά, να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και μέσα από την ουσιαστική αξιοποίηση αυτών των συναισθημάτων να βελτιωθούμε ως άνθρωποι.

Η διαχείριση της σχολικής μελέτης γίνεται ακόμη πιο δύσκολη και απαιτητική λόγω της πανδημίας. Καθώς, το μαθησιακό πλαίσιο αλλάζει με την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης είναι αναμενόμενο να αλλάξουν, σε κάποιο βαθμό, και οι ρόλοι μας ως γονείς. Κάποιες αξίες όμως θα πρέπει να παραμένουν σταθερές ώστε όταν αυτή η μοναδική περίοδο της ζωής μας περάσει να τη θυμόμαστε, γονείς και παιδιά, με ευχαρίστηση και όχι κηλιδωμένη με βαριές και σκούρες αναμνήσεις.

Αξίζει, λοιπόν, να έχουμε κατά νου τις ακόλουθες σκέψεις…

… το σχολείο δεν είναι μόνο φορέας γνώσεων αλλά και ο μικρόκοσμος του παιδιού όπου θα αναπτύξει τις κοινωνικές του δεξιότητες και θα βιώσει ποικιλία συναισθημάτων. Ας δείξουμε ενδιαφέρον για το πώς πέρασε τη μέρα του στο σχολείο συνολικά!

… η σχολική τσάντα, τα καθήκοντα της επόμενης μέρας και η σειρά που θα γίνουν τα μαθήματα είναι υπόθεση του παιδιού. Έτσι, θα του δώσουμε την απαραίτητη αυτονομία!

… ο ρυθμός μάθησης είναι μοναδικός σε κάθε παιδί και είναι απαραίτητο να τον σεβόμαστε. Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζουμε τη μοναδικότητά του!

… έμμεσα ο εκπαιδευτικός καθορίζει το φόρτο εργασίας στο σπίτι και είναι καλό να γνωρίζει πως πραγματώνεται η σχολική μελέτη έτσι ώστε να μπορέσει να προβεί σε απαραίτητες αναπροσαρμογές, αν χρειαστεί. Ας επενδύσουμε στη συνεργασία σχολείου-οικογένειας που μόνο όφελος θα προσφέρει!

… αν νιώθουμε ότι το παιδί μας δυσκολεύεται, γνωστικά ή συναισθηματικά, ας συζητήσουμε με κάποιον ειδικό τους προβληματισμούς μας. Η έγκαιρη κι έγκυρη αντιμετώπιση κάποιων προβλημάτων βάζει τις βάσεις για τη επιτυχή αντιμετώπιση τους!

… τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι το κίνητρο για μάθηση είναι η κινητήρια για κάθε μαθησιακή διαδικασία. Ας το κρατήσουμε ζωντανό για να την απολαύσουμε!

Η σχολική μελέτη στο σπίτι από μόνη της αποτελεί ένα μεγάλο θέμα πίσω από το οποίο αποτυπώνεται, άλλοτε λιγότερα έκδηλα και άλλοτε περισσότερο φανερά, το πώς μια οικογένεια λειτουργεί και διαχειρίζεται τις σχέσεις της στην καθημερινή ζωή. Παρόλο που κάποιος, θα θεωρούσε ότι η εκτέλεση των σχολικών καθηκόντων στο σπίτι είναι υπόθεση του μαθητή και μόνο, στην ουσία το θέμα αγγίζει κι επηρεάζει όλα τα μέλη της οικογένειας. (Άλλωστε, πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά… )

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και περνούν από τη μία τάξη στην άλλη,  είναι λογικό να αλλάζει και ο ρόλος μας στην προσπάθεια μας να τα βοηθήσουμε να αυτονομηθούν και να επιτελέσουν με ολοένα μεγαλύτερη επιδεξιότητα κι ευθύνη τις καθημερινές τους υποχρεώσεις.

Έτσι, στα πρώτα χρόνια του Δημοτικού σχολείου το βασικό μας μέλημα ως γονείς είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να καταλάβουν με ποιον τρόπο θα πρέπει να  διαχειριστούν τις νέες τους υποχρεώσεις. Είναι η περίοδος εκείνη που θα τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν δεξιότητες που σχετίζονται με την οργάνωση, το  σχεδιασμό και την εκτέλεση όχι μόνο ενός μαθησιακού έργου αλλά ολόκληρης της μαθησιακής διαδικασίας. Σε μεγαλύτερες τάξεις, θα τα βοηθήσουμε να μάθουν να αξιοποιούν σωστά το χρόνο τους, να αξιολογούν το έργο τους, να διαχειρίζονται τις γνώσεις τους με επιτυχία αποκτώντας γνωστική ευελιξία και να αυτονομούνται.  Δεξιότητες που θα τις χρειαστούν σε όλη τους τη ζωή!

Είναι φυσικό, μέσα στο πλαίσιο της σχολικής μελέτης γονείς και παιδιά να βιώσουν όλες τις συναισθηματικές αποχρώσεις! Αισθήματα περηφάνιας, αυτονομίας, πληρότητας αλλά και άγχος, απογοήτευση, παραίτηση είναι συναισθήματα που όλοι μας, είτε από την πλευρά του μαθητή είτε από την πλευρά του γονέα, έχουμε βιώσει. Ίσως είναι και αυτά που αποτέλεσαν στην ουσία την κινητήριο δύναμη για να πάμε ένα βήμα μπροστά, να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και μέσα από την ουσιαστική αξιοποίηση αυτών των συναισθημάτων να βελτιωθούμε ως άνθρωποι.

Η διαχείριση της σχολικής μελέτης γίνεται ακόμη πιο δύσκολη και απαιτητική λόγω της πανδημίας. Καθώς, το μαθησιακό πλαίσιο αλλάζει με την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης είναι αναμενόμενο να αλλάξουν, σε κάποιο βαθμό, και οι ρόλοι μας ως γονείς. Κάποιες αξίες όμως θα πρέπει να παραμένουν σταθερές ώστε όταν αυτή η μοναδική περίοδο της ζωής μας περάσει να τη θυμόμαστε, γονείς και παιδιά, με ευχαρίστηση και όχι κηλιδωμένη με βαριές και σκούρες αναμνήσεις.

Αξίζει, λοιπόν, να έχουμε κατά νου τις ακόλουθες σκέψεις…

… το σχολείο δεν είναι μόνο φορέας γνώσεων αλλά και ο μικρόκοσμος του παιδιού όπου θα αναπτύξει τις κοινωνικές του δεξιότητες και θα βιώσει ποικιλία συναισθημάτων. Ας δείξουμε ενδιαφέρον για το πώς πέρασε τη μέρα του στο σχολείο συνολικά!

… η σχολική τσάντα, τα καθήκοντα της επόμενης μέρας και η σειρά που θα γίνουν τα μαθήματα είναι υπόθεση του παιδιού. Έτσι, θα του δώσουμε την απαραίτητη αυτονομία!

… ο ρυθμός μάθησης είναι μοναδικός σε κάθε παιδί και είναι απαραίτητο να τον σεβόμαστε. Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζουμε τη μοναδικότητά του!

… έμμεσα ο εκπαιδευτικός καθορίζει το φόρτο εργασίας στο σπίτι και είναι καλό να γνωρίζει πως πραγματώνεται η σχολική μελέτη έτσι ώστε να μπορέσει να προβεί σε απαραίτητες αναπροσαρμογές, αν χρειαστεί. Ας επενδύσουμε στη συνεργασία σχολείου-οικογένειας που μόνο όφελος θα προσφέρει!

… αν νιώθουμε ότι το παιδί μας δυσκολεύεται, γνωστικά ή συναισθηματικά, ας συζητήσουμε με κάποιον ειδικό τους προβληματισμούς μας. Η έγκαιρη κι έγκυρη αντιμετώπιση κάποιων προβλημάτων βάζει τις βάσεις για τη επιτυχή αντιμετώπιση τους!

… τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι το κίνητρο για μάθηση είναι η κινητήρια για κάθε μαθησιακή διαδικασία. Ας το κρατήσουμε ζωντανό για να την απολαύσουμε!

 

Κολαρά Πέπη, MSc

Παιδαγωγός – Λογοθεραπεύτρια

Επιστημονική Υπεύθυνη του κέντρου Αγωγής  Λόγου, Μάθησης & Αυτονομίας ΑΛΜΑ

https://www.facebook.com/kentroalma/

Περισσότερες πληροφορίες για τη «Σχολική Μελέτη στο Σπίτι» μπορείτε να επισκεφθείτε σχετικό video στο YouTube πατώντας εδώ