Γιατί, μικροί και μεγάλοι, πρέπει να το βάλουμε στην καθημερινότητά μας!
Αν ήταν γρίφος θα τον σκεφτόμουν κάπως έτσι…
Τι είναι αυτό που μας προσφέρει ευχαρίστηση, μας βοηθάει να μάθουμε και δεν έχει ηλικία; Η απάντηση δε θα μπορούσε να είναι άλλη πέρα από το … ΠΑΙΧΝΙΔΙ!!!
Η αξία του παιχνιδιού έχει αναγνωρισθεί ήδη από την εποχή του Πλάτωνα καθώς ο ίδιος υποστήριζε ότι «μπορείς να ανακαλύψεις περισσότερα για έναν άνθρωπο μέσα σε μία ώρα παιχνιδιού απ’ ότι μέσα σε ένα χρόνο συζήτησης».
Και πράγματι έτσι είναι! Παρατηρώντας απλά ένα παιδί να παίζει έχουμε τη δυνατότητα να δούμε πώς το παιδί αυτό σκέφτεται, ποιες είναι οι δυνατότητες του, οι επιθυμίες του, οι προτιμήσεις του και οι ανησυχίες του. Τι είναι όμως, αυτό που κάνει το παιχνίδι τόσο σημαντικό;
Μέσα σε μία πρόταση θα μπορούσαμε να πούμε, ότι με το παιχνίδι τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν ποικίλες δεξιότητες που καλύπτουν όλο το φάσμα της ανάπτυξής τους. Έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν το πώς λειτουργεί ο κόσμος γύρω τους, να εκφράσουν τα συναισθήματα τους, να δοκιμάσουν τα όρια τους, να καλλιεργήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, να αναπτύξουν τη σκέψη και το λόγο τους, να γνωρίσουν το σώμα τους, να εξασκήσουν τη λεπτή τους κινητικότητα, να διαχειριστούν και να επιλύσουν προβλήματα, να εξελίξουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Η λίστα θα μπορούσε, πραγματικά, να είναι ανεξάντλητη!
Καθώς, λοιπόν, οι θετικές επιδράσεις του παιχνιδιού στη ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού είναι αδιαμφισβήτητες ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορούμε να κάνουμε στα παιδιά μας είναι να το εντάξουμε στην καθημερινότητά μας. Κι ενώ, κάτι τέτοιο μπορεί να συμβαίνει μέχρι και την προσχολική ηλικία με την είσοδο του παιδιού στο Δημοτικό μπαίνει ένα απότομο φρένο. Σχολικά καθήκοντα, ιδιαίτερα μαθήματα, εξωσχολικές δραστηριότητες, ξένες γλώσσες, γεμίζουν ασφυκτικά το χρόνο των παιδιών (και των γονιών) και οι ευκαιρίες για παιχνίδι συρρικνώνονται δραματικά. Μάλιστα, μπορεί να φτάσουμε και στο σημείο να μαλώνουμε τα παιδιά μας λέγοντας: «Το μυαλό σου όλο στο παιχνίδι το ‘χεις, μα επιτέλους, συγκεντρώσου και σοβαρέψου!» καθώς θεωρούμε το παιχνίδι χαμένο χρόνο!
Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, όμως, ότι το παιχνίδι και τα οφέλη του είναι πέρα από κάθε ηλικία και η ανάγκη του ανθρώπου για παιχνίδι υπάρχει σταθερά σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει. Αυτό που αλλάζει είναι μόνο ότι κατά τη διάρκεια της ζωής μας το παιχνίδι εξελίσσεται και αλλάζει μορφές. Έτσι, ένα νήπιο παίζει παιχνίδια ρόλων, ένα παιδί σχολικής ηλικίας παίζει στο πάρκο, οι έφηβοι παίζουν παιχνίδια δράσης, οι ενήλικες παίζουν με τα επιτραπέζια και μία γιαγιά παίζει με τη φωνή της όπως αφηγείται παραμύθια!
Αξίζει, λοιπόν, να έχουμε κατά νου τις ακόλουθες σκέψεις…
… είναι σημαντικό για τα παιδιά μας να ξέρουν πως την ώρα που παίζουμε μαζί τους έχουν την απόλυτη προσοχή μας. Με τον τρόπο αυτόν επιβεβαιώνουμε τη σπουδαιότητα της μεταξύ μας αλληλεπίδρασης!
… τα παιχνίδια διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες. Εμπλέκοντας τα παιδιά σε διαφορετικά είδη παιχνιδιού τους δίνεται η δυνατότητα να αναπτυχθούν πολύπλευρα!
… το παιχνίδι είναι μία αυθόρμητη διαδικασία που συνοδεύεται από ανατροπές και αναπροσαρμογές με κοινή αποδοχή, τις περισσότερες φορές, από τους συμμετέχοντες. Ας μην κατευθύνουμε το παιχνίδι τους μονόπλευρα και ας τους δώσουμε την ευκαιρία να εκφραστούν ελεύθερα!
… παίζοντας με τα παιδιά μας, ως ενήλικες, επανασυνδεόμαστε με τη δική μας παιδική ηλικία. Έτσι, μπορούμε, μέσα από μια άλλη οπτική γωνία, να ερμηνεύσουμε παλαιότερες συμπεριφορές μας και να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας!
… τέλος, ας βάλουμε το παιχνίδι περισσότερο στην καθημερινότητά μας. Γιατί έτσι θα δημιουργήσουμε ανεπανάληπτες αναμνήσεις μαζί με τα αγαπημένα μας πρόσωπα!!!
Κολαρά Πέπη, MSc
Παιδαγωγός – Λογοθεραπεύτρια
Επιστημονική Υπεύθυνη του κέντρου Αγωγής Λόγου, Μάθησης & Αυτονομίας ΑΛΜΑ
https://www.facebook.com/kentroalma/
Περισσότερες πληροφορίες για τη την «Παιδαγωγική αξία του Παιχνιδιού» μπορείτε να επισκεφθείτε σχετικό video στο YouTube πατώντας εδώ
